Liệt dây thần kinh số 7: Chẩn đoán triệu chứng và cách chữa trị

Dây thần kinh số 7 đóng vai trò quan trọng trong hệ thống thần kinh của cơ mặt. Bát kỳ tổn thương nào ở dây thần kinh số 7 đều sẽ gây biến chứng về thẩm mỹ, giảm tính linh hoạt cơ mặt của người bệnh. Trong bài viết này, Winmedic sẽ chia sẻ thêm về nguyên nhân, biến chứng, chẩn đoán và điều trị liệt dây thần kinh số 7.

1. Tìm hiểu chung về dây thần kinh số 7

Liệt dây thần kinh số 7 là tình trạng bị chèn ép, tổn thương dây thần kinh

Dây thần kinh số 7 ngoại biên là một trong số 12 cặp dây thần kinh sọ. Đường đi của dây thần kinh này bắt đầu từ hệ thống thần kinh trung ương, chạy qua khu vực sọ, thái dương, mang tai và các cơ trên mặt. Chức năng của dây thần kinh số 7 giúp điều khiển vận động, cảm giác, vị giác, phản xạ của khuôn mặt. Liệt dây thần kinh số 7 là tình trạng khi dây thần kinh bị chèn ép, bị viêm nhiễm và tổn thương do các nguyên nhân khác nhau.

Bệnh liệt dây thần kinh số 7 có những biểu hiện đặc trưng về một bên mặt bị lệch, co cứng không linh hoạt, xuất hiện cơn đau kèm theo nổi mụn nước ở vòm miệng, khả năng nói, cười hay ăn uống đều bị giảm sút,… Đối tượng người bệnh rất dạng, nhưng phổ biến là người có sức khỏe yếu, cơ thể suy nhược, hệ miễn dịch kém.

2. Nguyên nhân gây liệt dây thần kinh là gì?

Liệt dây thần kinh số 7 là tình trạng dây thần kinh số 7 bị tổn thương và mất khả năng vận động một phần hoặc toàn bộ. 

Dưới đây là 3 nhóm nguyên nhân gây liệt dây thần kinh số 7 thường gặp

2.1.Nhiễm lạnh

Nhiễm lạnh là nguyên nhân gây liệt dây thần kinh số 7 phổ biến

Khi cơ thể bị nhiễm lạnh đột ngột, đặc biệt là vùng mặt, có thể gây ra hiện tượng co thắt, sưng phù và chèn ép dây thần kinh số 7. Rửa mặt bằng nước lạnh hay bị trúng gió lạnh trong mùa đông cũng là nguyên nhân khiến bạn dễ bị tổn thương liên quan đến dây thần kinh số 7. Khi điều trị liệt dây thần kinh số 7, đây được coi là nguyên nhân phổ biến của nhiều bệnh nhân.

2.2.Bị chấn thương

Các chấn thương hay va chạm mạnh ở vùng mặt cũng là nguyên nhân gây liệt dây thần kinh số 7. Việc phải chịu tác động mạnh từ các cú va chạm mạnh sẽ gây tổn thương, viêm nhiễm các dây thần kinh. Ngoài ra, nếu không cẩn thận trong quá trình phẫu thuật vùng mặt và tai thì người bệnh có thể chịu ảnh hưởng liên quan tới dây thần kinh số 7.

Sau phẫu thuật không phục hồi cẩn thận dễ ảnh hưởng tới dây thần kinh số 7

2.3.Bệnh viêm nhiễm biến chứng

Các bệnh lý như u dây thần kinh, u vòm họng, tụ máu nền sọ, tiểu đường, viêm quanh động mạch,… cũng là nguyên nhân gây viêm nhiễm, dẫn đến biến chứng liệt dây thần kinh số 7. Đồng thời, độc tố từ virus cũng là nguyên nhân khiến người bệnh bị sưng phù, đau, liệt dây thần kinh số 7. Một số loại virus phổ biến có ảnh hưởng tới dây thần kinh số 7 như virus cúm, virus zona,…

3. Dấu hiệu nhận biết liệt dây thần kinh?

Không quá khó để nhận biết triệu chứng liệt dây thần kinh. Bạn nên chủ động thăm khám ngay khi bản thân xuất hiện những dấu hiệu bất thường sau đây:

• Đột nhiên 2 bên mặt mất cân đối, một nửa bên mặt bị liệt và mất cảm giác.
• Lông mày sụp, nếp nhăn trán biến mất.
• Mắt nhắm không kín, vẫn bị hở lòng trắng.
• Một bên khóe miệng bị kéo xệ xuống mất cân đối.
• Một góc miệng hay bị chảy dãi hoặc chảy nước khi ăn uống.
• Người bệnh mất khả năng làm chủ các biểu hiện trên gương mặt.
• Thay đổi vị giác.
• Gặp khó khăn khi nói chuyện, nhai, nuốt.
• Trong và sau tai có cảm giác đau.

4. Đối tượng có nguy cơ cao mắc liệt dây thần kinh

Liệt dây thần kinh có thể xảy ra với bất cứ ai. Bệnh không phân biệt giới tính, độ tuổi. Tuy nhiên, sẽ có những nhóm đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, cụ thể: 

• Người đang mắc bệnh hoặc có sức đề kháng kém.
• Phụ nữ mang thai và cho con bú.
• Từng có tiền sử mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp, xơ vữa động mạch.
• Người bị stress kéo dài, gặp nhiều áp lực trong công việc, cuộc sống.
• Thói quen sống không khoa học: Thức khuya, lạm dụng rượu bia, chất kích thích, lười vận động.
• Những người làm công việc dưới nước hoặc đi sớm, về trễ nguy cơ nhiễm lạnh cao.

5.Liệt dây thần kinh số 7 có nguy hiểm không?

Mắc liệt dây thần kinh số 7 không chỉ gây mất thẩm mỹ, tự tin mà còn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Dưới đây là những biến chứng bạn có thể gặp phải nếu không kịp thời khắc phục.

5.1.Liệt mặt

Dây thần kinh số 7 bị liệt khiến một bên hoặc cả 2 bên mặt bị co thắt, mất cảm giác. Gương mặt tê bì, khó khăn khi nói chuyện, ăn uống. 

Liệt dây thần kinh số 7 không đe dọa tính mạng nhưng có thể gây ra nhiều biến chứng 

5.2.Hội chứng nước mắt cá sấu

Loài cá sấu khi ăn thịt con mồi thường chảy nước mắt, chúng ta vẫn gọi đó là nước mắt cá sấu. Đáng tiếc, liệt dây thần kinh cũng có thể khiến bạn bị như vậy. Nước mắt sẽ chảy ra không ngừng khi bạn ăn. 

5.3.Gặp các biến chứng về mắt

Liệt dây thần kinh gây ảnh hưởng nhiều nhất đến mắt. Một số biến chứng thường gặp là: Viêm kết mạc, viêm loét giác mạc, lộn mí, ….

5.4.Đồng vận

Đồng vận được hiểu là tình trạng kết hợp giữa co cơ tự chủ và không tự chủ. Ví dụ như: Uống nước sẽ chảy nước dãi hoặc nước uống qua mép. Nhắm mắt sẽ khiến méo miệng . ..

6.Chẩn đoán bị liệt dây thần kinh số 7 bằng cách nào?

Có rất nhiều cách để chẩn đoán liệt dây thần kinh. Dưới đây là một số phương pháp bạn có thể tham khảo:

6.1.Thăm khám lâm sàng

Để chẩn đoán điều trị liệt dây thần kinh số 7, bác sĩ sẽ dựa chủ yếu vào thăm khám các dấu hiệu lâm sàng để xác định tổn thương. Với thăm khám lâm sàng, bác sĩ xác định tình trạng bệnh qua những dấu hiệu như: Cơ mặt không cân xứng, mặt bị kéo lệch, không thể cười hay co giãn một bên cơ mặt, khi bệnh nhân nhắm chặt mi mắt thì độ dài lông mi của bên mặt bị liệt sẽ khác so với bên mặt bình thường.

• Khám tai: Tìm kiếm nốt phỏng vùng cửa tai và kiểm tra tình trạng màng nhĩ.
• Khám họng và cổ: Kiểm tra vùng cổ, mặt và họng để loại trừ khối u do tuyến mang tai.
• Khám thần kinh: Loại bỏ tình trạng tổn thương dây thần kinh do các bệnh phối hợp.

Thăm khám lâm sàng theo biểu hiện để điều trị liệt dây thần kinh số 7

6.2.Kiểm tra cận lâm sàng

Ngoài việc thăm khám lâm sàng qua các dấu hiệu, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện các kiểm tra cận lâm sàng. Quá trình kiểm tra cận lâm sàng người bệnh có thể phải chụp cộng hưởng từ, thực hiện xét nghiệm hoặc thăm khám các vị trí khác liên quan đến thần kinh, họng – cổ – tai để có kết quả tổn thương chính xác.

• Chụp cộng hưởng từ: Giúp bác sĩ kiểm tra liệt dây thần kinh tại vị trí ngoại biên hay trung tâm. Mức độ tổn thương cụ thể và những biến chứng đi kèm.
• Xét nghiệm công thức máu 

7.Điều trị liệt dây thần kinh số 7 bằng cách nào hiệu quả?

Liệt dây thần kinh có thể chữa khỏi sau 3 tuần nếu bạn thăm khám và điều trị kịp thời. Ngược lại, nếu bệnh đã nghiêm trọng thời gian điều trị có thể kéo dài nhiều tháng. Phương pháp điều trị phức tạp và tốn kém.

Để điều trị liệt dây thần kinh số 7 hiệu quả nhất, các bạn có thể lựa chọn Phòng khám Winmedic. Ngụ tại số 22 Bùi Thị Xuân, Phường 2, Quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh. Dựa trên tình trạng bệnh cụ thể, bác sĩ sẽ tư vấn cho bạn phác đồ điều trị phù hợp.

7.1.Điều trị nội khoa

Liệt dây thần kinh số 7 có chữa được không? Điều trị nội khoa và châm cứu thường được áp dụng để điều trị liệt dây thần kinh số 7 cho các bệnh nhân ở mức độ nhẹ, vừa phải. Trong quá trình điều trị, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh sử dụng các loại thuốc như corticoid, thuốc kháng virus và kháng sinh. Ngoài ra, với một số trường hợp do nhiễm lạnh, chữa liệt dây thần kinh số 7 bằng ngải cứu hay các loại thảo dược cũng được ứng dụng phổ biến.

7.2.Phương pháp vật lý trị liệu

Vật lý trị liệu là phương pháp phục hồi chức năng dựa trên các hiệu ứng vật lý. Ưu điểm của cách chữa này là không cần dùng thuốc và phẫu thuật. 

7.2.1.Vật lý trị liệu chủ động

Với mỗi vùng cơ yếu chức năng, bác sĩ Phòng khám Winmedic sẽ hướng dẫn bài tập phục hồi phù hợp. Người bệnh sẽ tự mình thực hiện những bài tập này tại phòng khám. Bên cạnh đó kết hợp tập luyện thêm tại nhà để mang đến hiệu quả đồng bộ. 

Điều trị liệt dây thần kinh số 7 bằng vật lý trị liệu an toàn, hiệu quả

7.2.2.Vật lý trị liệu bị động

Đây là phương pháp điều trị có sự hỗ trợ của các thiết bị y tế chuyên khoa, hiện đại tại các bệnh viện, phòng khám điều trị liệt dây thần kinh số 7. Mục đích nhằm tăng cường tuần hoàn máu, tái tạo các mô bị tổn thương. Đồng thời phục hồi khả năng vận động các nhóm cơ suy yếu chức năng.

Một số phương pháp cụ thể mà phòng khám Winmedic đang triển khai là:

• Nhiệt trị liệu IR2014: Dưới tác động của nguồn nhiệt giúp tăng cường lưu thông máu. Hỗ trợ giảm đau, giảm viêm, giảm các cơn đau co thắt cơ. Tăng cường dinh dưỡng tại chỗ giúp tổn thương nhanh chóng hồi phục.
• Điện châm không dùng kim Pointron 802: Phương pháp là sự kết hợp đồng bộ giữa massage và kích thích sâu. Giúp người bệnh liệt dây thần kinh giảm bớt cảm giác đau đớn, Đồng thời kích thích các nhóm dây thần kinh, hồi phục chức năng của chúng. 
• Điện kích thích thần kinh cơ Firring: Tác động của sóng điều trị sẽ giúp bạn nhanh chóng giảm đau, cắt đứt cơn đau. 

8.Liệt dây thần kinh số 7 nên và không nên ăn gì?

Bên cạnh việc điều trị, tập luyện thì chế độ dinh dưỡng cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người bệnh. Liệt dây thần kinh số 7 nên và không nên ăn gì do đó được rất nhiều người bệnh quan tâm.

8.1.Thực phẩm nên ăn khi liệt dây thần kinh số 7

Chế độ dinh dưỡng khoa học sẽ giúp cơ thể được cung cấp đủ chất, tăng cường sức đề kháng. Người bị liệt dây thần kinh số 7 nên tăng cường ăn những thực phẩm sau:

8.1.1.Các loại rau lá xanh đậm

Rau lá xanh là thực phẩm vàng dành cho người bị liệt dây thần kinh. Những loại rau này chứa hàm lượng vitamin B6 và folate rất cao. Giúp tăng cường chức năng hệ thần kinh, ngăn ngừa dị tật, hỗ trợ trí não, …

Các loại rau lá xanh đậm khá phổ biến trong cuộc sống. Một số loại bạn có thể lựa chọn là: Cải xanh, rau chân vịt, rau ngót, súp lơ xanh, …

8.1.2.Trái cây tươi

Để hệ thần kinh nói riêng và sức khỏe nói chung được khỏe mạnh, các bạn nên bổ sung trái cây tươi. Đây là nhóm thực phẩm giàu các loại vitamin và khoáng chất. Hơn nữa rất dễ sử dụng, chi phí hợp lý.

8.1.3.Thực phẩm có nhiều protein

Protein (hay chất đạm) có khả năng hồi phục chức năng não bộ và dây thần kinh rất tốt. Một số thực phẩm giàu protein mà bạn có thể lựa chọn là: Trứng, thịt bò, nấm, …

8.2.Thực phẩm không nên ăn khi liệt dây thần kinh số 7

Để tránh làm giảm hiệu quả điều trị liệt dây thần kinh số 7, người bệnh nên tránh những thực phẩm sau:

8.2.1.Đồ uống chứa ga, cồn

Rượu, bia, nước ngọt, … là những thực phẩm chứa nhiều ga, cồn bạn nên tránh dùng. Chúng có thể phá hủy hệ thần kinh và khiến tình trạng đau nhức dây thần kinh ngày càng nghiêm trọng hơn.

8.2.2.Chất béo

Tiêu thụ đồ ăn quá nhiều chất béo không chỉ gây khó tiêu mà còn khiến tổn thương lâu lành. 

Chất béo có nhiều nhất trong các món ăn chiên xào, đồ đóng hộp, … Nếu bạn không muốn đau nhức dai dẳng không dứt, hãy nói không với chúng. 

8.2.3.Thực phẩm giàu axit amin

Axit amin chứa nhiều ở các loại hạt và các sản phẩm có nguồn gốc từ hạt. Cụ thể như: Đậu nành, socola, bột mì, yến mạch, …. Những chất này khiến dây thần kinh số 7 suy yếu, khó hồi phục.

9.Phòng tránh liệt dây thần kinh số 7 bằng cách nào?

Liệt dây thần kinh số 7 dễ mắc nhưng cũng rất dễ để phòng tránh. Để giảm bớt nguy cơ mắc bệnh, các bạn có thể tham khảo một số lời khuyên từ các bác sĩ chuyên khoa phòng khám Winmedic như sau.

• Chú ý giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vào mùa lạnh. Nếu phải có việc ra ngoài trời lạnh, nên đeo khẩu trang, quàng khăn, mặc ấm. Đặc biệt giữ ấm vùng cổ, bàn chân.
• Không ngâm mình dưới nước quá lâu, tránh để cơ thể nhiễm lạnh.
• Duy trì thói quen tập luyện thể dục, thể thao để tăng sức đề kháng cho cơ thể.

Trên đây là những thông tin chia sẻ về bệnh liệt dây thần kinh số 7. Hy vọng, các bạn đã nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng, nguy hại, cách chữa bệnh. Từ đó có biện pháp phòng tránh và điều trị kịp thời.

Mọi thắc mắc cần được giải đáp, các bạn có thể gửi về hotline 0917086003. Các chuyên gia  phòng khám WinMedic sẽ giúp bạn tư vấn cụ thể và hoàn toàn miễn phí.