Trong xã hội hiện đại ngày nay, việc chúng ta ngồi thường xuyên để làm việc, học tập hay giải trí là điều bình thường. Nhưng liệu có bao nhiêu người biết rằng, ngồi quá lâu sẽ gây nên nhiều tác hại cho xương khớp, đặc biệt là cột sống. Những nguy cơ này không hiện hữu trước mắt mà âm thầm tác động lên cơ thể, gây nên những bệnh mãn tính và thậm chí là tử vong.
Mục lục
Con người thích ngồi hơn là di chuyển
Các nhà nghiên cứu ước tính rằng cứ bốn người trưởng thành thì có một người ngồi hơn 8 giờ mỗi ngày và hơn 60% trong chúng ta dành hơn 2 giờ mỗi ngày để ngồi xem TV và máy tính. Tình trạng ngồi quá nhiều xảy ra tồi tệ hơn trong đại dịch Covid-19 vừa qua, khi mà xã hội giãn cách, các phòng gym, bể bơi, trường học, công viên, khu du lịch,… bị đóng cửa. Người Việt không có lựa chọn nào khác ngoài cả ngày ngồi trong nhà với màn hình giải trí trước mặt.
Tình trạng ngồi quá lâu đặc biệt phổ biến với người trẻ, những người bận rộn với việc học tập, làm việc văn phòng hay giải trí đơn thuần. Sự tiến bộ của công nghệ và việc lệ thuộc và nó khiến giới trẻ gắn bó với chiếc ghế lâu hơn, và đủ lâu để hình thành nên bệnh xương khớp. Việc ngồi quá lâu dẫn đến xu hướng trẻ hóa trong các bệnh nhân loãng xương. Hiện nay, đang có trên 3,6 triệu người Việt Nam bị loãng xương và có nguy cơ loãng xương.
3 lý do khiến ngồi quá lâu gây hại cho khung xương
Ngồi quá lâu khiến đau lưng và khớp
Sau một thời gian ngồi không nghỉ, các cơ tư thế của bạn (các cơ dọc theo hông, lưng và chân có tác dụng giữ cho bạn đứng thẳng) bắt đầu mất khả năng hoạt động bình thường. Khi các cơ tư thế của bạn yếu đi và bắt đầu chùng xuống, các khớp hông và lưng thấp của bạn sẽ bắt đầu bị ảnh hưởng. Khi ngồi lâu, các cơ gập hông – các cơ quan trọng nâng đầu gối và đưa đùi về phía cơ thể của bạn – sẽ yếu đi và co lại, đồng thời hạn chế khả năng duỗi thẳng hoàn toàn của hông. Sự suy yếu và ngắn lại của cơ gấp hông có thể dẫn đến hạn chế chuyển động của hông và gây đau ở hông và lưng thấp.
Ngồi liên tục nhiều giờ (đặc biệt là với tư thế sai) có thể gây mòn lưng và các khớp của bạn. Việc ngồi nhiều giờ liền chắc chắn sẽ khiến lưng bị cong về phía trước và bả vai của bạn chùng xuống. Chưa kể đến việc ngồi sai tư thế gây ra đau khớp, cột sống cong vẹo. Áp lực tới cột sống mỗi lúc càng nhiều cùng với việc ngồi lâu sẽ ảnh hưởng đến các khớp xương ở phần dưới của bạn và góp phần gây ra chứng viêm khớp và đau thắt lưng.
Ngồi quá lâu khiến xương yếu hơn
Xương là cấu trúc mô sống liên tục bị phá vỡ và thay thế. Loãng xương xảy ra khi quá trình tạo xương mới không theo kịp với sự mất đi của xương cũ. Khi ta còn trẻ, cơ thể tạo ra xương mới nhanh hơn quá trình phân hủy xương cũ và khối lượng xương tăng lên. Khi con người già đi, khối lượng xương mất đi lớn hơn so với lượng xương được tạo mới. Tình trạng “mỏng đi” của xương này (loãng xương) khiến xương trở nên giòn và làm tăng nguy cơ gãy xương. Gãy xương liên quan đến loãng xương thường xảy ra nhất ở hông, cổ tay hoặc cột sống. Ở người lớn tuổi, quá trình lão hóa tự nhiên, số giờ ít vận động gia tăng và giảm hoạt động chịu đựng trọng lượng đều có thể góp phần làm tăng tốc độ mất và yếu xương. Nguy hiểm hơn, bệnh loãng xương xảy ra âm thầm mà không có triệu chứng.
Các bác sĩ tại phòng khám Winmedic khuyên nên tầm soát loãng xương trong những trường hợp sau:
- Gia đình có người từng bị gãy hoặc loãng xương
- Người ít vận động, thường xuyên dung nạp chất có cồn và thuốc lá
- Người đau lưng không rõ nguyên nhân
- Phụ nữ lớn tuổi, trên 65 hoặc trên 50 và qua thời kỳ mãn kinh
- Người bị gãy xương, đặc biệt với độ tuổi trung niên trở lên
- Một số trường hợp khác
Ngay cả ở những người già, tăng cường tập thể dục có thể thúc đẩy quá trình hình thành xương để giúp ngăn ngừa và hạn chế mất xương bình thường do tuổi tác. Hoạt động được khuyến khích để tải xương theo các hướng khác nhau và cung cấp đầy đủ các chuyển động cho các khớp liên quan. Trong khi trọng lượng cơ thể cung cấp sức đề kháng cần thiết cho nhiều bài tập, phần trên cơ thể và xương thân có thể được kích thích bằng bài tập sức bền bằng cách sử dụng dây đeo hoặc tạ nhẹ. Tuy nhiên, cần đảm bảo an toàn tuyệt đối trong quá trình tập luyện. Người tập đặc biệt là người có nguy cơ loãng xương nên tham khảo ý kiến chuyên gia, bác sĩ về phương pháp và cường độ luyện tập thích hợp.
Ngồi quá lâu gây béo phì
Béo phì thường xuyên góp phần vào tổn thương khớp và viêm xương khớp – một bệnh hao mòn tiến triển của khớp. Tác động của béo phì đặc biệt thấy rõ ở bệnh thoái hóa khớp háng và khớp gối. Khi béo phì ngày càng phổ biến, chúng ta tiếp tục thấy sự gia tăng của bệnh viêm khớp. Lượng mỡ gia tăng do béo phì dồn áp lực trực tiếp lên khung xương, đặc biệt với các xương chịu lực tại chân và cột sống. Một người bị béo phì có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp cao hơn khoảng 60% so với người có trọng lượng cơ thể bình thường.
Theo chuyên gia, cứ mỗi một kg cân nặng tăng thêm sẽ gây áp lực tương đương bốn kg lên đầu gối. Những người ngồi trong thời gian dài dễ bị thừa cân hoặc béo phì. Ngồi hoặc nằm sử dụng ít năng lượng hơn nhiều so với đứng và di chuyển. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhân viên văn phòng có thể đốt cháy ít hơn 1.000 calo mỗi ngày so với nông dân. Bạn càng đốt cháy ít calo, càng có nhiều khả năng tăng cân. Đây là một trong những lý do mà việc ngồi quá lâu một tư thế có liên quan chặt chẽ đến bệnh béo phì. Nghiên cứu còn chỉ ra thêm những người bị béo phì ngồi lâu hơn trung bình hai giờ mỗi ngày so với những người có cân nặng bình thường.
Phương pháp phòng tránh đau xương khớp do ngồi quá lâu
Cách nhanh chóng nhất để phòng ngừa loãng xương, đau xương khớp do ngồi quá lâu là bổ sung cho xương những chất cần thiết như canxi, vitamin D; hạn chế hoặc ngừng hút thuốc, dung nạp những chất có cồn vào cơ thể.
Bên cạnh đó, ta có thể áp dụng các phương pháp điều trị về xương khớp mà không cần đến thuốc hay phẫu thuật. Phòng khám chuyên khoa xương khớp Winmedic hiện nay đã xây dựng đầy đủ hệ thống phác đồ điều trị các vấn đề xương khớp, với sự hỗ trợ bởi máy móc, thiết bị y tế hiện đại hàng đầu. Các bác sĩ chuyên khoa giàu kinh nghiệm tại Winmedic sẽ tư vấn cho bệnh nhân liệu trình phù hợp nhất. Phòng khám Winmedic hân hạnh là địa chỉ tin cậy nơi bệnh nhân có các vấn đề về xương khớp an tâm tìm đến và điều trị.
Lời kết
Ngồi lâu là hiện tượng phổ biến trong xã hội và là nguyên nhân tiềm tàng của nhiều vấn đề xương khớp. Chúng ta hãy hạn chế các vấn đề trên bằng cách giảm cường độ ngồi, kết hợp các bài tập thể dục và bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho xương.
Liên hệ: Phòng khám chuyên khoa Vật lý trị liệu và phục hồi chức năng Winmedic
- Địa chỉ: Số 22 Bùi Thị Xuân, Phường 2, Quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh, Việt Nam
- Hotline: 0917 086 003 Tel: 0286 6866 115
- Website: https://winmedic.vn/
- Fanpage: https://www.facebook.com/Winmedic20/
