Đau lưng dưới – Nguyên nhân và cách điều trị

Đau lưng dưới là biểu hiện của bệnh gì? Triệu chứng của cơn đau vùng lưng dưới như thế nào? Làm sao để phòng ngừa và điều trị bệnh đau thắt lưng dưới? Tham khảo ngay các thông tin trong bài viết dưới đây của Winmedic.

Tìm hiểu về cơn đau lưng dưới

Lưng dưới được xác định là phần lưng kéo từ đốt sống L1 – L5 và các hệ thống cơ, mô mềm, gân, dây chằng bao quanh. Đây là vị trí chủ chốt trong hệ thống truyền tín hiệu từ não tới chi dưới, giúp cơ thể linh hoạt trong các động tác vận động như đi bộ, chạy, nhảy,..

Đau lưng dưới là những cơn đau liên quan đến xương cột sống thắt lưng và các cơ quan bao quanh. Tùy vị trí đau cụ thể, nguyên nhân mà các cơn đau có biểu hiện khác nhau. Cơn đau có thể đến âm ỉ, dai dẳng lâu ngày hoặc đau nhói đột ngột. Trong trường hợp nặng, người bệnh có thể gặp khó khăn khi di chuyển, thực hiện các hoạt động sinh hoạt thường ngày.

Những ai dễ bị đau vùng lưng dưới?

Cơn đau lưng dưới là cơn đau theo vị trí lưng phổ biến nhất hiện nay nếu so với đau lưng trên, đau giữa lưng hay đau lưng hai bên. Theo Cleveland Clinic, trung bình cứ 5 người thì 4 người bị đau lưng vùng dưới ít nhất 1 lần trong đời.

Bên cạnh đó, có nhiều yếu tố thúc đẩy cơn đau đến nhanh hơn như:

• Độ tuổi: Người già là đối tượng dễ đau vùng lưng dưới nhất khi các cơ quan bị lão hóa, bên cạnh đó là người trưởng thành thường xuyên lao động nặng và vận động viên thể thao.
• Cân nặng: Người thừa cân có lượng mỡ thừa lớn, gây áp lực lên xương cột sống, khớp và đĩa đệm.
• Thể trạng yếu: Người có cơ bụng yếu, khung xương yếu.
• Biến dạng cột sống: Người bị cong vẹo cột sống, gù cột sống.
• Người bị bệnh: Các bệnh liên quan đến cột sống, ung thư và một số bệnh khác.
• Thói quen sinh hoạt xấu: Người hút thuốc, lạm dụng rượu bia, lười vận động.
• Sức khỏe tinh thần: Người bị trầm cảm, stress, tinh thần không ổn định
• Đeo balo, cặp xách, túi xách quá nặng, sai tư thế gây xô lệch cột sống

Phát hiện cơn đau lưng dưới như thế nào?

Cơn đau thắt lưng có thể đến đột ngột hoặc tiến triển theo thời gian. Đôi khi cơn đau diễn ra khi bạn chỉ cần cúi người, nhưng có thời điểm đau lưng dưới đến bất ngờ mà không có lý do cụ thể.

Cơn đau có thể lan dần tới vùng mông và chi dưới của bạn (triệu chứng đau thần kinh tọa). Đôi khi bạn nghe thấy tiếng “rắc” khi bị đau lưng dưới. Cơn đau nặng hơn khi cột sống phải làm việc và giảm dần khi bạn nghỉ ngơi.

Cụ thể hơn, 3 biểu hiện phổ biến ở bệnh nhân đau vùng lưng dưới là:

• Căng cứng: Tê liệt phần cột sống thắt lưng. Người bệnh khó khăn khi gập người, vặn mình, thậm chí không thể duỗi thẳng lưng. Các cử động phần lưng khó khăn hơn, đi kèm là những cơn đau nhức
• Cơ thể xiêu vẹo: Người bị đau dưới lưng khó đứng thẳng. Khi đứng cơ thể có xu hướng cúi về trước hoặc lệch sang hai bên thay vì thẳng hàng với cột sống như thông thường.
• Co thắt cơ: Đau lưng dưới kèm căng cơ khiến phần cơ lưng dưới bị co thắt, xơ cứng và đau nhức. Cơn đau có thể đến dữ dội, thường sau khi thức dậy hoặc ngồi một chỗ quá lâu.

Nguyên nhân dẫn đến cơn đau vùng lưng dưới

Đau thắt lưng có thể đến từ rất nhiều nguyên nhân bao gồm thể trạng cơ thể, chấn thương hay bệnh tật. Các nguy cơ dẫn tới cơn đau bao gồm:

Căng cơ và bong gân

Căng cơ và bong gân là nguyên nhân phổ biến của cơn đau dưới lưng. Cơ và dây chằng có thể bị tổn thương khi chịu áp lực quá lớn, thường trong lúc lao động nặng nhọc hoặc vận động cường độ cao. Đôi khi người thể trạng yếu chỉ cần ho hoặc hắt hơi cũng bị căng cơ.

Gãy xương cột sống

Gãy xương có 2 nguyên nhân:

• Gãy xương do tai nạn hoặc chấn thương.
• Gãy xương do xương thoái hóa (bệnh thoái hóa đốt sống) hoặc xương giòn xốp (bệnh loãng xương).

Các bệnh về đĩa đệm

• Bệnh thoát vị đĩa đệm khiến đĩa đệm phình to, trượt khỏi vị trí ban đầu và chèn ép lên các cơ quan khác như rễ thần kinh, ống sống.
• Bệnh thoái hóa đĩa đệm khiến đĩa đệm phẳng và dễ bị tổn thương hơn.

Các bệnh về cột sống

• Tình trạng hẹp ống sống khiến không gian của tủy sống bên trong bị thu hẹp gây ra các cơn đau nhức nghiêm trọng.
• Cong vẹo cột sống, gù cột sống khiến cột sống biến dạng, dẫn đến đau nhức và khó cử động.

Các bệnh về khớp đốt sống

Viêm khớp, viêm cột sống dính khớp là hai trong số các loại bệnh xương khớp có triệu chứng đau và viêm cột sống thắt lưng.

Một số bệnh khác

• Ung thư tủy sống gây đau tủy sống
• Các khối u cột sống chèn ép các khớp, đốt sống và đĩa đệm
• Các bệnh về thận, dạ dày,.. có triệu chứng đau lưng dưới đi kèm
• Hội chứng chùm đuôi ngựa (CES): Khi các rễ thần kinh chùm đuôi ngựa bị chèn ép, dẫn đến gián đoạn cử động, mất cảm giác chi dưới, rối loạn bàng quang, đau lưng và thậm chí bị liệt

Phòng tránh đau vùng lưng dưới

Nâng đồ vật nặng từ mặt đất là động tác ảnh hưởng trực tiếp tới cột sống thắt lưng, dễ dẫn đến cơn đau lưng dưới. Khi nâng, bạn chú ý mở rộng hai chân, ngồi xổm xuống và giữ cho cột sống thẳng, căng cơ bụng và lấy tay nâng vật lên, đứng dậy. Việc này giúp phân bổ lực dọc theo cột sống đều xuống hai chân mà không dồn lực vào cột sống như cách cúi người thông thường.

Sắp xếp thời gian làm việc và nghỉ ngơi hợp lý: Trung bình 1 tiếng làm việc nên dành ra 5 phút thư giãn, vận động gân cốt. Sau giờ làm nên dành thời gian tốt thiểu 30 phút tập thể dục thể thao, yoga, gym,..

Bổ sung các dưỡng chất tốt cho xương như Canxi, Magie, Vitamin D, Kẽm,.. hằng ngày. Duy trì cân nặng phù hợp với thể trạng, không nên gầy quá gây yếu cơ và không nên quá béo gây áp lực lên cột sống. Bên cạnh đó hãy tránh xa khói thuốc, hạn chế rượu bia và các chất kích thích.

Hình thành thói quen khám định kỳ 6 tháng/lần để không những phát hiện sớm đau lưng dưới mà còn các bệnh khác. Từ đó sớm đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, tránh bệnh chuyển nặng. 

Làm gì khi nhận thấy cơn đau lưng dưới xuất hiện?

Theo dõi, thư giãn thắt lưng tại nhà

Trong 72 giờ đầu khi phát hiện cơn đau lưng dưới, bệnh nhân có thể chủ động theo dõi và chăm sóc tại nhà. Trong quãng thời gian này, có thể thực hiện vài bài tập lưng để kiểm tra mức độ cơn đau. Bên cạnh đó, theo các bác sĩ, bệnh nhân nên chườm đá vào vị trí đau trong 1 – 2 ngày đầu để giảm cảm giác đau, sau đó chuyển sang chườm nóng.

Bệnh nhân cũng có thể nhờ người massage, xoa bóp vùng đau để giãn gân cốt và tăng cường lưu thông mạch máu. Khi ngủ nên nằm theo tư thế nằm giảm đau cột sống thắt lưng với đệm thoải mái và gối hỗ trợ. Khi tắm chỉ nên dùng nước ấm.

Thăm khám đau lưng dưới

Sau 72 giờ đầu tiên khi đã thực hiện các biện pháp giảm đau nhưng cơn đau lưng dưới không thuyên giảm, bạn nên tới khám tại các trung tâm y tế chuyên khoa để chẩn đoán mức độ cơn đau và có biện pháp điều trị thích hợp.

Xem thêm: Top phòng khám cột sống thắt lưng TPHCM

Các phương pháp chẩn đoán cơn đau thắt lưng bao gồm:

• Xét nghiệm máu: Tầm soát các nguy cơ liên quan đến viêm, nhiễm trùng và ung thư máu
• Chụp X-quang: Phát hiện các dấu hiệu bất thường ở cột sống thắt lưng như gai cột sống, hẹp đốt sống, gãy xương,…
• Chụp MRI cộng hưởng từ: Phát hiện dấu hiệu bất thường ở mô mềm gồm cơ, dây chằng và đĩa đệm và các nguy cơ khác như khối u ung thư di căn, nhiễm trùng. Ngoài ra phương pháp này còn dùng đến đánh giá khi bệnh trở nặng và phát hiện biến chứng như rối loạn bàng quang, liệt chân.
• Chụp cắt lớp (CT): Phát hiện tổn thương bên trong cột sống
• Đo điện cơ EMG: với các nguy cơ ảnh hưởng đến dây thần kinh như tổn thương, bị chèn ép
• Điều tra tiền sử bệnh liên quan.
• Thực hiện các động tác vận động với lưng dưới

Điều trị đau lưng dưới

Cơn đau lưng dưới thể nhẹ chỉ cần nghỉ ngơi, chườm đá và uống thuốc giảm đau không kê đơn sẽ thuyên giảm. Tuy nhiên khi bệnh trở nặng thì người bệnh cần tìm hướng điều trị phù hợp.

Uống thuốc

Một số loại thuốc được chỉ định để giảm đau lưng dưới như  thuốc có chứa tramadol, thuốc giảm đau kháng viêm NSAIDs (không chứa steroid), thuốc giảm đau thần kinh và thuốc giãn cơ được chỉ định sử dụng. Khi uống người bệnh phải tuân thủ theo chỉ định về liều lượng và thời gian uống từ bác sĩ.

Phẫu thuật thắt lưng

Phẫu thuật được chỉ định khi cơn đau lưng dưới của bệnh nhân diễn tiến sang thể nặng, nguy cơ biến chứng lên các vùng khác của cơ thể và ảnh hưởng tới tính mạng. Phương pháp này mang lại hiệu quả cao nhưng bệnh nhân sẽ phải đối mặt với rủi ro biến chứng đi kèm.

Vật lý trị liệu đau lưng dưới

Các bài tập vật lý trị liệu giúp giãn gân cốt, tăng cường dẻo dai cho lưng dưới. Người bệnh nên kết hợp luyện tập vật lý trị liệu theo hướng dẫn từ bác sĩ, kiên trì luyện tập thường xuyên khi phát hiện những triệu chứng đau lưng dưới để đảm bảo kết quả điều trị tốt nhất.

Giảm đau lưng dưới với công nghệ Hill DT tiên tiến

Hiện công nghệ Hill đã có mặt tại Winmedic – một trong những trung tâm điều trị vật lý trị liệu tại Tp HCM uy tín hàng đầu. Máy giảm áp Hill DT là thiết bị hỗ trợ điều trị đau lưng dưới không xâm lấn với hiệu quả cao. Qua việc nhận diện cơn đau qua cảm biến xung nhịp, Hill DT sẽ sử dụng lực kéo – đẩy để thúc đẩy máu lưu thông qua vùng lưng đau, hỗ trợ giảm đau hiệu quả. Hill DT phù hợp điều trị cho bệnh nhân bị thoát vị đĩa đệm, viêm xương khớp hay đau thần kinh tọa,..

Đau lưng dưới là biểu hiện của lưng dưới quá tải do thể trạng không cho phép vận động hoặc mắc các bệnh liên quan. Đau lưng dưới có thể lại triệu chứng của những bệnh mãn tính. Do vậy bạn không nên chủ quan với cơn đau thắt lưng mà hãy xây dựng cho mình lối sống lành mạnh, khám định kỳ để ngăn ngừa và điều trị bệnh hiệu quả. 

Với bất cứ thắc mắc, nhu cầu cần tư vấn thăm khám, điều trị đau lưng dưới hiệu quả, nhanh chóng bằng phương pháp không xâm lấn, an toàn và hiệu quả cao, bạn hãy liên hệ ngay với Winmedic!